Kanoi-ganga (kanoi erdiko ganga)

Kanoi erdiko ganga edo kanoi-ganga puntu erdiko (hau da, zirkunferentzia erdiko) arkuaren luzapenaz osaturiko ganga da, hots zuzentzaile moduan zirkulu erdia duena, arkuak euskarri paraleloen gainean jarririk. Ganga mota zaharrena da eta ohikoa da erromanikoan. Kanoi-ganga bi ebakitzen direnean, ertz-ganga izenekoa sortzen da.

Aljibea

Lorcako gazteluko aljibeak. Argazkiaren egilea: Martinvl, Commons webgunean.

Arkitekturan, uharka, zisterna, aljibea edo patina lur azpiko ur gordailua, bereziki euri-urak jaso eta biltzeko erabiltzen dena. Aljibe hitza bereziki Erdi Aroko arabiar kulturan egindako lur azpiko uharkak izendatzen ditu (etiomologiaz arabierazko al-yûbb hitzetik dator) , gehienetan kanoi-gangaz eraikiak. Erromatarrak ere nabarmendu ziren aljibeak eraikitzen.

Oroimena

Oroimena gogamenaren funtzioa da, aurrez prozesatu eta ikasitako informazioa berreskuratzea helburu duena. Orokorrean, oroimen funtzioak fase hauek biltzen dituela irizten da: kodifikazioa (informazioa behar bezala jasotzea), gordetzea eta berreskurapena.

Epe luzeko eta epe laburreko oroimenak bereizten dira, oroitzen dena informazio berria edo aspaldikoa den. Oroimena selektiboa da guztiz, eta epe luzera informazio mota batzuk bakarrik gordeko ditu. Epe luzeko oroimenaren baitan, oroimen esplizitua (oroimena kontzientea denean; adibidez duele urte batzuk izandako festa bat) eta inplizitua (oroimena kontzientea ez denean; atazak egiteko trebetasuna adibidez)

Salmenta-indarra

Salmenta-indarra enpresa batek bere produktu edo zerbitzuak saltzeko eskura dituen pertsona eta baliabide materialek osatzen dute.

Funtsezko elementua da marketin-mixean:

  • produktuari buruz, produktua kontsumitzailearen beharretara egokitzen lagundu dezake;
  • banaketari buruz, banaketa-estrategia bideratzen lagundu dezake, kanaleko beste eragileekin dituen harremanen bitartez;
  • prezioari buruz, bezeroarekin negoziatzen den prezioaren eragile nagusia da;
  • komunikazioari buruz, bezeroarekin harreman zuzena du.

Salmenta-indarra sendotzea erabaki estrategikoa da marketinean, eta beste erabaki estrategikoekin abantailak eta eragozpenak ditu: adibidez, masa hedabideak eta plataforma digitalak indartzea erabaki daiteke produktua saltzeko, baina horien salmenta indarrak harreman pertsonalagoa eta zuzenagoa du bezeroarekin, eta selektiboagoa ere bada. Eragozpenak ere baditu: salmenta-indarraren kostua altua da eta hedabideek eta plataforma digitalek baino bezero potentzialen kopuru txikiago batera heltzen da.

Beste hizkuntzetan: ingelesez, sales force; gaztelaniaz, fuerza de ventas.

Singularitatea

Singularitatea edo singulartasuna matematikan eta zientzian erabiltzen den terminoa, adiera ezberdinekin:

  • matematikan, singularitatea funtzio analitiko batek puntu jakinetan erakusten duen muturreko joera, infiniturantz, edo indefinizioa da, funtzioa kalkulatu ezin daitekeen puntua; adibidez, f(x)=1/x funtzioak singularitatea du x=0 puntuan.
  • sistemen dinamikan, singulartasuna aldaketa txiki batek efektu handiak eragiten ditueneko puntua da.

Ikasliburua: Finantza-matematika

Ikasliburu honetan, finantza-matematikarako sarrera  bat eskaintzen da. Egokia da finantzen oinarriak ikasi nahi dituztenentzat zein unibertsitate mailako ikasleentzat, sarrera ikastaro moduan.

Ondoren, ikasliburua osatzen duten ikasgai edo azpiliburuetarako esteka ematen da (denak PDF formatoan):

  1. Finantza-legeak
  2. Kapitalizazio sinplea
  3. Kapitalizazio konposatua
  4. Kapitalizazio zatikatua
  5. .........(egiteke)

Eta ikastaroari dagokion ariketa bilduma: Ikasliburua: Finantza-matematikako ariketak

Ikus, gainera, artikulu labur moduan

Obskurantismoa

Obskurantismoa edo oskurantismoa herritarrei orokorrean edo talde jakin batzuei gai edo arlo bati buruzko ezagutza edo informazioa ezkutatu edo kontrolatzea da. XVIII. mendetik ezagutzaren zabalkuntzaren aurkako jarrera izendatzeko erabiltzen da, Ilustrazioaren izpirituaren aurkakoa. Adibidez, sexualitate gaietan obskurantista izatea egotzi izan zaio Eliza Katolikoari, horri buruzko ezagutza eta informazioa nahita oztopatu duelako hainbat mendeetan zehar.

Beste adiera baten arabera, obskurantistatzat hartu dira baita ere euren estilo propioan ulertzeko zailak diren filosofo, idazle eta artistak.

Soziabilizazioa

Gehienetan soziabilizazio terminoa sozializazio terminoarekin batera aztertzen da, zehazki adiera ezberdinak izan arren. Soziabilizazioa pertsona (edo animalia bat) besteekiko traturako bideratzea da, gizartekoi eta lagunkoi bilakatzea alegia. Sozializazioa berriz, pertsona batek gizarteko arauak, balioak eta sinesmenak barneratzeko prozesua da.

Anatemizazioa

Anatemizazioa zerbait moralki guztiz gaitzetsi edo debekatzeko ekintza da. Bereziki gaitzespen edo debeku hori gehiegizkoa dela adierazteko erabiltzen da.