Ikasliburua: Enpresaren ekonomiako hiztegia

Ikasliburu honetan, PDF formatoan, unibertsitatera sartzeko ebaluazioan Euskal Herriko Unibertsitateak azken urteotan eskatutako terminoen definizioak azaltzen dira, definizioa eskatu zen urtea eta deialdiarekin batera. Hiztegiko definizio batzuk azalpen sakonagoa dute Gizapedian bertan, aparteko artikulu batean. Ikasliburua ez da behin betikoa eta zabaltzen joango da.

Batez besteko heltze-aroa

Gaiaren azalpen sakonagoa nahi baduzu, ikus: Ikasliburua: Batez besteko heltze-aroa

Batezbesteko heltze-aroa enpresa baten jarduera-zikloaren iraupena da, enpresa industrial baten kasuan lehengaiak edo salgaiak erosi edo ordaintzen dituen unetik, bezeroek ordaintzen dioten arte, aktibo korrontean inbertitutako dirua berreskuratzeko igarotzen den batezbesteko denbora alegia. Batezbesteko heltze-aro laburra izatea komeni da, horrela enpresaren finantzazio-beharrak, lehengaiak erosi direnetik bezeroei kobratu arte, txikiagoak baitira.  Heltze-aroa betetzen den bakoitzean, errotazio bat gertatu dela esaten da, lehengaiak erosi eta azkenean bezeroei kobratu ondoren, enpresaren jarduera-zikloa abiarazteko moduan delako enpresa beste behin ere.  Urtean zenbat eta errotazio gehiago gertatu,  hainbat hobe, enpresak inbertitutako dirua azkar berreskuratuz eta mozkinak jasoz, negozioa maizago egiten duelako. Bestalde, batez besteko heltze-aroa enpresaren berezko epe laburra eta epe luzea bereizteko erabil daiteke: epe laburra batezbesteko heltze-aroa adierazten duen denbora baino laburragoa, eta epe luzea hura baino luzeagoa.

Bi heltze-aro bereizi ohi dira: heltze-aro ekonomikoa eta heltze-aro finantzarioa, azkeneko hori kutxa-zikloa ere deitua. Heltze-aro ekonomikoa enpresaren jardueraren zikloaren iraupena jasotzen du, lehengaiak edo salgaiak erosten direnetik, enpresaren salmentak kobratu arte. Heltze-aro finantzarioa kalkulatzeko, heltze-aro ekonomikoari enpresak bere hornitzaileei ordaintzeko behar duen denbora kendu behar zaio.

Heltze-aroaren kalkulua ezberdina da enpresa komertziala edo industriala den:

  • enpresa komertziala bada, heltze aro ekonomikoak enpresak salgaiak saltzeko behar duen batezbesteko denbora gehi bezeroei kobratzeko behar duen batezbesteko denbora da;
  • enpresa industriala bada, heltze aro ekonomikoa kalkulatzeko lau epe hauen batura kalkulatu behar da: izakinak biltegiratuta dauden denbora, ekoizteko batezbesteko denbora, saltzeko batezbesteko denbora eta bezeroei kobratzeko batezbesteko denbora.

Heltze-aro ekonomikoa beti positiboa da. Heltze-aro finantzarioa, ordea, negatiboa izan daiteke, enpresa komertzial batean hornitzaileei enpresako bezeroek ordaindu eta gero ordaintzen zaienean.