Gizapedia
Giza eta gizarte zientzien entziklopedia: filosofia, politika, ekonomia, estatistika, ..., euskaraz
Egun, 1109 artikulu ditugu Gizapedian.
Ikus ezazu gure artikuluen zerrendaArtikulu nabarmendua
Apolineoa eta dionisiakoa
Apolineoa eta dionisiakoa Friedrich Nietzsche filosofoak (1844-1900) artea, eta baita ere bizitza, eratzen dituzten dituzten bi ardatzak edo ezaugarriak dira, Tragediaren Sorrera lanean adierazi zuen bezala. Apolineoa (Apolo jainkoarengandik) argizko, irudizko, orekazko eta arrazionala duena da; dionisiakoa (Dionisorengandik), berriz, sena, frenesi eta grina da, irrazionala. Tragediak, bereziki, jakinduria dionisiakoa bitarteko apolineoekin islatzen ditu. Nietzscherentzat arte […]
Gehiago irakurriBariantza
Bariantza aldagai estatistiko bakun baten sakabanatzea, datuen arteko gorabehera alegia, adierazten duen neurri bat da. Probabilitate-banakuntzetan ere, sakabanatzea neurtzeko erabiltzen da, beste era batera kalkulatuta. Horretaz gainera, ohiko parametroa da eredu estatistikoetan, beste parametro batzuekin batera eredua erabat zehazteko. Gainera, estatistika-teknika askotan bariantzan oinarritzen dira, bariantza-analisian esaterako, non aztertutako faktoreek aldagai batean duten eraginaren ebaluazioa […]
Gehiago irakurriIparraldeko morroskoa
Iparraldeko morroskoa, gazteleraz sarrien chicarrón del norte, Hego Euskal Herriko gizonei buruz maiz erabiltzen den leku komuna eta estereotipoa da, Espainian erabilia, gizon horiek beste gizonak baino indartsuagoak, handiagoak eta gogorragoak direlakoan, zehatzago Espainiako beste gizonen aldean. Erreferentzia geografikoak (Iparraldeko, Norte esaten denez Espainian askotan Hego Euskal Herria edo Euskadi izendatzeko) garbi uzten du esamoldearen espainiar […]
Gehiago irakurriMalenkonia, malenkoniatsua (melankolia)
Antzinatik artean irudikatua eta literaturan idatzia, malenkonia edo melankolia tristura eta nahigabezko aldarte iraunkorra da, arrazoi jakinik gabekoa (dolua ez bezala) eta pertsonaren izaeran bertan jatorria duena; hain zuzen, antzinako grezierazko etimologia duen hitza da eta literalki behazun beltza esan nahi du, malenkonia gorputz barrenek eragindakoa zela uste baitzen antzina. Medikuntzan depresioaren antzeko egoera emozionala dela […]
Gehiago irakurri