Dialektika transzendentala Immanuel Kant filosofoak (1984) arrazoimenaren bitartez metafisikari buruzko teoria eta kritika da. Kanten arabera, arrazoia munduaren azken kondizio edo galderei buruz hausnartzeko erabiltzen denean, arima, Jainkoa eta beste kontzeptu metafisiko eta faltsuetara heltzen gara. Kontzeptu hauei buruz hausnartzean, dena da sofisma edo argudio faltsua, horrelakoetan kategoriak gainditu eta haien erabilera transzendatala egiten dugu, haien mugak gaindituz alegia (trans- aurrizkiak muga pasatzea adierazten du) eta ilusio transzendatala sorraraziz. Dialektika transzendatalari dagokio ilusio faltsu horiek azalaraztea, metafisikaren kontzeptuak diren bezalakoak hartzea, arrazoiaren kontzeptu huts moduan, ezagutza eratzen ez dutenak baina aldi berean ezagutza hori bateratzeko ahalmena dutenak.
Ikus, gainera