Kategoria: Filosofia
398 artikulu
A
A priori ezagutza eta a posteriori ezagutza Absolutismo morala (etika absolutista) Abstrakzioa (filosofia) Adierazle hutsa Agape Agindu kategorikoa Agnostizismoa eta agnostikoak Akrasia Aldagaiztasuna Alienazioa Alteritatea (bestetasuna) Analogiak Anamnesia edo erreminiszentzia (filosofia) Anbiguitatea (anbiguetatea) Animalismoa Antilogismoa Antiperistasia Antitesia eta antitetikoa (filosofia) Antroposofia Antroposofia (definizioa) Antropozentrismoa Apatheia Apodiktikoa Apodiktikoa, apodizitatea (apodiktizitatea) Apokatastasia Apolineoa eta dionisiakoa Aporiak eta aporetikoa Argudio edo arrazonamendu zirkularrak Argudio kosmologikoa Argudio ontologikoak Argudioak eta argudiaketa Aristoteles: justizia kommutatiboa eta justizia distributiboa Arrazionala eta irrazionala (arrazionaltasuna eta irrazionaltasuna) Arrazionaltasun instrumentala Arrazoi instrumentala Arrazoi nahikoaren printzipioa Arrazoi teorikoa eta arrazoi praktikoa Arrazoiaren autonomia Arrazoimena eta adimena (Platon, Tomas Akinokoa, Kant) Artearen egoera Asertzioa Askatasuna Ateismoa Atomismo logikoa Atzekariaren baieztapena Aurrerabidea (aurrerapena, aurrerakuntza) Autorreferentzia eta autorreferentziala Autorregulazioa (sistemak) Averroismoa Axiologia (definizioa), axiologikoa Axiomak Azken Judizioaren argudioa Azpiegitura eta gainegitura (infraestruktura eta superestruktura)
B
Baikortasun metafisikoa Baldintza beharrezkoak eta baldintza nahikoak Balio intrintsekoa eta balio instrumentala (estrintsekoa) Behaketa Bertuteak Betiereko itzulia Bioetika Biopolitika eta bioboterea Biraketa antropologikoa Biraketa kopernikarra (Kant) Biraketa linguistikoa Bitalismo filosofikoa Bitalismoa (zientzia) Bizitzaren sentimendu tragikoa Boluntarismoa Botere-borondatea Boulesis Boulesis eta proairesis (deliberamendua eta deliberoa)
D
Dasein (definizioa) Deismoa Dekonstrukzioa Demiurgoa eta demiurgikoa Deshumanizazioa Desterritorializazioa Determinismoa Dialektika Dialektika transzendentala Dikotomia Dilema etikoak eta moralak Dilemak Disjuntzioa Dispositiboa (Michel Foucault) Diszernimendua Dogmak Dualismo epistemologikoa Platonengan: doxa (iritzia) eta episteme (zientzia) Dualismo kartesiarra
E
Ebidentzia anekdotikoa Edertasuna Egia-ostea Egiaztagarritasun-printzipioa Egiptizismoa Egitateak (filosofia) Eidetiko (argipena) Eklektizismoa (filosofia) Ekonomismoa (ekonomizismoa) Ekosfera Elkarneurgaiztasuna eta elkarneurgarritasuna (filosofia) Elukubrazioak Emanazioa eta emanatismoa Emergentzia Enpirikoa Enpirismoa Entelekia Entropia Epe laburra eta epe luzea Epifenomenoak Episteme (definizioa) Epistemikoa eta epistemologikoa Epistemologia (definizioa) Erabakigarritasuna eta erabakigaiztasuna Ereduak Eristika Erlatibismoa Erlatibizatzea Erlijioa herriaren opioa da Erotismoa Errealismo gehiegizkoa Errealismoa (filosofia) Errealitate birtuala Errealitatea Erredukzionismoa Errefutazioa Errekapitulazioaren teoria Errekurtsibitatea edo errekurtsioa Erreproduktibitatea (erreproduzibilitatea) Errukia Esentzia eta existentzia Esentziala eta akzidentala Eskola zirenaikoa Eskubideak Esoterismoa, esoterikoa Esperientzia (filosofia, epistemologia) Esperimentazioa Espezismoa Espiritualismoa Estentsioa eta intentsioa Estetika Estoizismoa Eszeptizismoa Etika Etsenplifikazioa Eudemonismoa Exenplarismoa Existentzialismoa Ezagutza (definizioa)
F
Faktizitatea Falazia ekologikoa Falaziak Falibilismoa eta infalibilismoa Faltsazionismoa (falsazionismoa) Faltsugarritasuna (faltsabilitatea) Fatalismoa Fenomenologia, fenomenologikoa Fikzionalismoa Filosofia analitikoa Filosofia espekulatiboa Filosofo-erregea Fisikalismoa Fixismoa Formalizazioa Frankfurteko eskola Frogaren zama Fundazionalismoa Funtzionalismoa
G
Gainbalioa (marxismoa) Gaizkiaren banalitatea Gardenki: Epikuro Samoskoa eta epikureismoa Giza eskubideak Giza faktorea Gizakia gizakiarentzat otso (Homo homini lupus) Gizarte zientziak Gizatasuna (humanitatea) Gizateria (gizadia) Gogorapen-teoria: ontogenesia eta filogenesia Goi-isurizko jakituria Guztiahaltasuna
H
Hedonismo etikoa Hegemonia eta hegemonikoa Heraklito Hermeneutika Heteronomoa eta autonomoa Heuristika Hilemorfismoa Hilozoismoa Hiperespazioa Hipotesiak Historizismoa Hizkuntza ekintzak: lokuzioak, ilokuzioak eta perlokuzioak Hizkuntza pribatua Hizkuntza-jokoak Holismoa, holistikoa (definizioa) Homo mensura Homologiak Humanismoa Huts existentziala Hutsune azaltzailea
I
Idealismo transzendentala Idealismoa Idealizazioa (zientzia) Ideia jatorrizkoak, ideia faktizioak edo aizunak eta ideia adbentizioak edo erantsiak Ideien teoria, formen teoria (Platon) Identitate-printzipioa (filosofia) Ideologia (definizioa) Idiografia eta idiografikoa Ignoramus et ignorabimus Immanentzia eta transzendentzia Indibiduazio printzipioa Induktibismoa Inferentzia Instrumentalismoa Intentzionalitatea (intentzionaltasuna) Intranszendentzia Intrasubjektibitatea eta intersubjektibitatea (intrasubjektiboa eta intersubjektiboa) Introspekzioa Intuizio sentikorra (Kant) Intuizioa Intuizionismoa (etika) Isomorfismoak (isomorfikoak, isomorfoak)
J
Jainkoak ez du dadoetara jolasten Jainkoaren hiria Jakinduria Jauzi kualitatiboa Jeinu maltzurra (Descartes) Justizia
K
Kaosa eta kaotikoa Kaosaren teoria Kartesianismoa Kasuistika Kausalitatea Kintesentzia (kintaesentzia) Klase borroka Koherentzia eta inkoherentzia Kolapsoa Konjetura Konjuntzioa (logika) Konpatibilismoa versus inkonpatibilismoa Konstrukzionismo soziala Kontenplazioa Kontestualizazioa Kontingentzia Kontraesan ezaren printzipioa (kontraesanaren printzipioa) Kontraesanak Kontraesankorrak (kontraesandunak) Kontraetsenpluak Kontrastazioa Kontsekuentzialismoa Kontzeptu unibokoak, ekibokoak eta analogoak Kontzeptualismoa Kontzeptualizazioa Kontzientzia faltsua Kontzientzia morala (sinderesia) Korolarioa Kosmopolitismoa Kosmosa Kritika (Kant) Kritizismoa (filosofia) Kuantifikazioa Kuantuak Kuestionamendua Kutxa beltza
M
Magnitudeak Maieutika Makrokosmosa (makrokosmoa) Malenkonia, malenkoniatsua (melankolia) Marko teorikoa Marxismoa Materialismo dialektikoa Materialismo historikoa Materialismoa Mediokritatearen printzipioa Mekanizismoa Mereologia Metadiziplina Metafisika Metenpsikosia Metodo hipotetiko-deduktiboa Mikrokosmosa (mikrokosmoa) Miletoko eskola Mimesia edo imitazioa (Platon) Modernitatea Monadak Monismoa Monopsikismoa Morala Motore mugiezina
N
Naturalismo filosofikoa Neoplatonismoa Nihilismoa Nikomakorentzako Etika (Etika Nikomakori) Noesia eta noema Nominalismoa Nomotetika (zientzia nomotetikoak) Nookrazia Normatibitatea Noumenoak eta fenomenoak
O
Objektiboa eta subjektiboa Obszenitatea Ockhamen labana Ontologia eta ontologikoa Organizismoa (biologia) Orojakintasuna (orojakintza, omniszientzia)
P
Palingenesia (filosofia eta erlijioa) Panpsikismoa Panteismoa Paradigma zientifikoak Parmenides Eleakoa Partikularismo etikoa Patristika Pazifismoa (bakezaletasuna) Pentsamendu ahula Pentsamendu edo pentsaera bakarra Pentsamendu kritikoa Performatibitatea Peripatetikoak Perspektibismoa Pertsonalismoa Pertsuasioa Pirronismoa Platonismoa Plazera Pluralistak (eskola filosofikoa) Positibismoa Post hoc ergo propter hoc Postulatuak Potentzia (filosofia) Pragmatismoa Preformazionismoa Premisak Presokratikoak Probabilismoa Prometeo eta prometeikoa Proposizio analitikoak eta sintetikoak Proposizioak Pseudoproposizioak Psikologismoa
S
Sakralizazioa Sakratua eta profanoa Sedukzioa Semiotika Sinboloak (ikurrak) Sinergiak Sinesten dut ulertzeko (credo ut intelligam) Sistemak Sofistak eta sofistika Solipsismoa Subjektibazioa Subjektibismoa Subjektibitatea Subjektu eta predikatu Subrepzioa Substantzia (filosofia) Supergizakia (gaingizakia)